Kazimierza Wielka
  • Nazwy mieszkańców obwodów Federacji Rosyjskiej

    28.03.2021
    28.03.2021

    W Poradni Językowej przeczytałem, że nie tworzy się nazw mieszkańców województw.

    Zastanawiam się czy można tworzyć nazwy mieszkańców rosyjskich obwodów, np. mieszkaniec obwodu kaliningradzkiego - Kaliningradczyk; mieszkaniec obwodu leningradzkiego - Leningradczyk?

    Jeśli można tworzyć nazwy mieszkańców obwodów, czy powinno zapisywać się je wielką czy małą literą (pomijając mieszkańców miast, od których obwody uzyskały nazwy)?

    Dziękuję za pomoc.

    Pozdrawiam,

    Kazimierz Popławski

  • nazwy nagród (filmowych)
    14.11.2011
    14.11.2011
    Szanowni Państwo,
    moje pytanie dotyczy zapisu nazw nagród, takich jak: Grand Prix II Festiwalu Filmów Polskich, Grand Prix na festiwalu w Panamie, nagroda publiczności na festiwalu…, Złota Kamera tygodnika „Film”, katolicka nagroda im. Kazimierza Pietrzaka, wyróżnienie za reżyserię V Wiosny Artystycznej w Łodzi. Czy w nazwach tych wszystkie człony zapisujemy wielką literą?
  • Pisownia przymiotników dzierżawczych i jakościowych

    25.06.2022
    25.06.2022

    Dzień dobry. Często mam problem z określeniem, kiedy przymiotnik dzierżawczy piszemy z wielkiej, a kiedy z małej litery, np. dialektyka Heglowska czy heglowska, metafizyka Leibnitzjańska czy leibnitzjańska? Bardzo proszę o odpowiedź i krótkie uzasadnienie. Pozdrawiam, Hanka.

  • Pochodzenie słowa knajpa

    18.07.2021
    18.07.2021

    Dzień Dobry! Interesuje mnie pochodzenie słowa knajpa. Czy jest możliwość, jak podpowiada intuicja, że pochodzi ono do nazwiska Sebastiana Kneippa? Jak wiadomo propagował on zdrowy tryb życia, zimne kąpiele ale także proste i zdrowe pożywienie, zasady dietetyczne wg których działały restauracje w jego uzdrowisku. Czy mogła to być początkowo restauracja wg metody Kneippa lub restauracja Kneippa a potem porostu knajpa?

  • przydomki władców
    7.05.2008
    7.05.2008
    Chciałbym zapytać, w jaki sposób pisze się przydomki władców, które pochodzą od nazw geograficznych – wielką czy może małą literą? Przykład: Kazimierz I Kujawski czy Kazimierz I kujawski? Niektórzy sądzą (w Wikipedii), że w literaturze historycznej określenia tego typu pisze się z małej litery, ponieważ nie są to przydomki, tylko przymiotniki określające ziemie nad których panowali władcy. Chciałbym rozwiązać ten problem, aby poziom poprawności językowej Wikipedii był jak najwyższy.
  • Babimost, Białystok i Krasnystaw
    12.01.2004
    12.01.2004
    Czym różni się gramatycznie nazwa miasta Białystok od Babimost? Przecież jeżeli mieszkam w Białymstoku, to i w Babimmoście, a jeżeli w Babimoście, to i w Białystoku! Osobiście odmieniam wszystkie tego typu nazwy (ze świadomością, że źle czynię, ale chyba tylko chwilowo…) „bezznaczeniowo” – czyli nie utożsamiam tych wyrazów z mostem będącym własnością płci pięknej, ani ze zboczem góry o barwie białej. Krasnystaw zaś jest już poza konkurencją – wszak w języku polskim nie istnieje słowo krasny!
  • Czym się różni opodal i nieopodal?

    13.02.2021
    13.02.2021

    WSJP podaje taką samą definicję i pochodzenia dla słów opodal i nieopodal. Skąd dziś podobieństwo, skoro w jednym ze słów jest przeczenie, „nie”?

  • Fundusze Europejskie; kładka Bernatka; pseudo-Frankenstein i pseudofrankenstein

    21.02.2017
    21.02.2017

    Szanowni Państwo,

    chciałbym się podzielić wątpliwościami w związku z dyktandem: https://gazetakrakowska.pl/morzypla-mozylinki-i-merzyki-setki-osob-walczyly-o-tytul-mistrza-ortografii-zdjecia/ar/3785849?cookie=1.

    1. Czy na pewno piszemy Fundusze Europejskie wielkimi literami?
    2. Kładka czy kładka Bernatka? Po lekturze porad dotyczącej pałaców byłbym skłonny uznać słowo kładka za część nazwy własnej.
    3. Pseudo-Frankenstein czy pseudofrankenstein?

    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • Jezioro Księże, a więc czyje?

    27.07.2021
    27.07.2021

    Witam,

    bardzo proszę o pomoc. Nie mogę doszukać się etymologii nazwy jeziora Jezioro Księże. Jezioro to położone jest w gminie Biskupiec w woj. warmińsko-mazurskim.

    Pozdrawiam serdecznie Elżbieta Olszta

  • Kto ma jaką władzę?
    23.03.2001
    23.03.2001
    Szanowny Panie Profesorze,
    1) Jak należy pisać skrót od określenia „spółka akcyjna": S.A. (z kropkami) czy: SA, jak inne skróty (PKP, PZU, PKO itp.). Nowy Kodeks spółek handlowych w odniesieniu do spółki akcyjnej w art. 305 stanowi: par. 1: „Firma spółki może być obrana dowolnie; powinna zawierać dodatkowe oznaczenie: spółka akcyjna. Par. 2: „Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu S.A.” Zatem Sejm dopuszcza używanie skrótu z kropkami, a co na to językoznawcy?
    2) Dlaczego w nazwie wydawnictwa Dziennik Ustaw skrót wyrazu numer jest pisany wielką literą: Nr (podobnie, podając miejsce opublikowania przepisu prawnego, powszechnie podaje się: „Dz.U. Nr …”). Czy nie jest to germanizm?
    3) Jaka jest moc obowiązująca norm językowych i kto je ustala? Czy jest możliwe, aby w języku pewnej grupy zawodowej obowiązywały inne normy, niż powszechnie przyjęte (np. S.A., Dz.U. Nr w języku prawniczym)? Czy Sejm może ustanawiać normy językowe w drodze ustaw?
    Będę wdzięczny za odpowiedź. Pozdrawiam.
    Kazimierz Kucharski
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego